مراجعه به دندانپزشک در بارداری و عوارض احتمالی آن بر سلامت مادر و جنین یکی از دغدغههای بانوان است. تغییرات هورمونی، افزایش سطح هورمونها در بدن و افزایش جریان خون که باعث افزایش اسید معده میشود، تهوع و استفراغ مخصوصاً در ماههای اول بارداری و کاهش کلسیم در بدن موجب بروز پوسیدگی دندانها، عفونت و تورم لثه، خونریزی لثه و ایجاد درد و در موارد شدید موجب شکننده شدن دندانهای مادر باردار میشود. در چنین شرایطی نیاز مادر به دندانپزشکی امری حتمی است و با توجه به شرایط و نیاز دندان از درمانهای ویژه دوران بارداری استفاده میشود. شرایط خاص دندانپزشکی در دوره بارداری نیاز به آگاهیهای بیشتر بانوان باردار در خصوص دندانپزشکی در حاملگی دارد که باید به آن توجه کنید.
دندانپزشکی در حاملگی
در حوزه دندانپزشکی برای بررسی دقیق مسائل مربوط به بارداری، این دوره به سه بازه زمانی سه ماهه اول، سه ماهه دوم و سه ماهه سوم تقسیم میشود. در هر کدام از سه دوره، بنا بر اقتضای شرایط رشد جنین و شرایط فیزیکی مادر درمانهای دندانپزشکی با ملاحظات خاص خود انجام میگیرد.
دندانپزشکی در سه ماهه اول بارداری
انجام درمانهای دندانپزشکی و مصرف هرگونه دارو در سه ماهه اول بارداری، به دلیل این که ارگانهای اصلی جنین در حال شکلگیری هستند توصیه نمیشود. در این بازه زمانی با تشخیص دندانپزشک در صورت عدم گسترش عفونت یا درد شدید دندان، درمانها از سه ماهه اول بارداری به سه ماهه دوم منتقل میشود. استفاده صحیح و منظم از نخ دندان، مسواک با خمیر دندان حاوی فلوراید و دهانشویه مناسب خانمهای باردار، میتواند از ابتلا به عفونت و پیشرفت پوسیدگی یا ایجاد تحریک در عصب دندان و بروز وضعیت اورژانسی غیرقابلتحمل خودداری کند.
بهترین زمان مراجعه به دندانپزشک در بارداری
در ماههای چهارم، پنجم و ششم بارداری جنین به حد کفایت رشد کرده است و مادر فشار زیادی بابت جابهجایی متحمل نمیشود. بنابراین در سه ماهه دوم بارداری میتوان درمانهای ضروری دندانپزشکی مانند ترمیم دندان، درمان ریشه و حتی کشیدن دندان را انجام داد. دندانپزشکی در حاملگی در بازه سه ماهه دوم نیز مانند سه ماهه اول، باید از اشعه رادیولوژی حتی الامکان دوری کرد و در صورت لزوم عکسبرداری، استفاده از پوشش سربی برای جلوگیری از آسیبهای احتمالی ضروری است. در سه ماهه دوم بارداری نیز مادر تحمل نشستن روی صندلی را ندارد و به مثانه فشار وارد میشود.
درمان های دندانپزشکی در سه ماهه سوم حاملگی
در سه ماهه آخر دوران بارداری تنها درمانهای دندانپزشکی اورژانسی انجام میشود. با این حال درمان عفونت لثه و جرم گیری را میتوان توسط متخصص لثه در تهران در این سه ماه بدون مشکل انجام داد. خانم باردار در سه ماهه سوم بارداری نباید تحت بیحسی کامل قرار بگیرد. زیرا ممکن است خون کافی به جنین نرسد. در سه ماه آخر بارداری مادر باید هنگام دراز کشیدن روی صندلی دندانپزشکی پای راست خود را بالا بیاورد تا از وارد آمدن فشار بر رگ خونی قلب جلوگیری شود و از ماندن خون در پاها پیشگیری کند.
معالجات دندان در دوره بارداری
به تمامی بانوان هشدار داده میشود که در مراجعه به دندانپزشکی در بارداری از موادی که دارای جیوه هستند در این دوره استفاده نشود و برای پر کردن دندان بهتر است از کامپوزیت استفاده نمایند. پر کردن دندان به همراه یک ماده بیحسی انجام شود تا درد حاصل از این معالجه به حداقل ممکن برسد. استفاده از داروها حسی دندانپزشکی گروه B مانند لیدوکائین مجاز و بیخطر هستند.
آیا مراجعه به دندانپزشک در بارداری خطرناک است؟
خیلی از مادران باردار برای معالجه دندانهای پوسیده خود و درد دندان به دلیل ترس از عوارض بیحسی به دندانپزشک مراجعه نمیکنند. در صورت پوسیدگی دندان و ایجاد عفونت جنین در معرض خطر قرار میگیرد. زیرا عفونت از طریق عروق خونی موجود در لثه به جنین منتقل میشود و منجر به زایمان زودرس و جنین نارس خواهد شد. با رعایت نکات بهداشتی و مراجعه به دندانپزشک میتوان با خیال راحت در دوره حاملگی به ترمیم و درمان دندان پرداخت و هیچ مشکلی برای جنین به وجود نخواهد آمد.
بیشتر بخوانید: درمان بیماری لثه در بارداری چگونه انجام می شود؟
ترمیم و زیبایی دندان در دوره بارداری
معالجات ترمیم و زیبایی دندان مادر باردار مانند اصلاح طرح لبخند بهتر است به بعد از دوره بارداری موکول شود. با وجود این که در سه ماهه دوم بارداری انجام کلیه درمانهای دندانپزشکی وجود دارد؛ اما بهتر است درمانهای زیبایی را به بعد از زایمان موکول کنید. زیرا دراز کشیدن یا نشستن بر روی یونیت دندانپزشکی باعث فشار به مادر و آزردگی خاطر وی خواهد شد. همچنین با توجه به شرایط خاص مادر بهتر است درمانهای تخصصی مانند درمان ریشه، کشیدن دندان، جراحی لثه با لیزر توسط متخصص دندانپزشک انجام گردد تا درد و آسیب احتمالی و همچنین مدت زمان درمان کاهش یابد. درمانهای زیبایی دندانپزشکی و سفید کردن دندانها درمان انتخابی و غیر ضروری محسوب میشود. این درمانها را باید تا پس از زایمان به تعویق بیندازید.
درمان دندان در بارداری یک ضرورت
در دوره بارداری در صورت بروز مشکل دندانی غیرقابل اجتناب باید با پزشک خود مشورت کنید. دندانپزشک با توجه به شدت مشکل و بسته به فوریت درمان و شرایط بارداری برای معالجه و درمان شما تصمیمگیری میکند و با استفاده از ابزارهای نظارت بر جنین وضعیت شما را تحت کنترل دارد. ابزارهای دندانپزشکی به او کمک میکند تا کودک را در حین کار درمان دندانپزشکی مشاهده نماید.
درمان های ممنوع دندان برای مادران باردار
برخی درمانهای دندانپزشکی در دوران بارداری ضرورت دارد. در موارد آبسه که خطر گسترش عفونت در آن وجود دارد درمان ضروری است. سه ماهه دوم بارداری برای درمانهایی که نمیتوان در انجام آنها تا زمان زایمان تعلل کرد مناسب است.نکات مهم
دندانپزشکی برای مادران باردار
در دوران بارداری برای معالجه و چکاپ دندانها بهتر است به پزشک مراجعه نمایید تا اگر مشکلات دندانی شما قابل حل باشند، قبل از پیشرفت و عمیق شدن درمان شود. هنگامی که به دندانپزشک مراجعه میکنید حتماً به پزشک خود بگویید که باردار هستید. در هنگام نشستن روی صندلی برای داشتن جریان درست خون، پاهای خود را روی هم قرار ندهید. تهوع سه ماهه اول بارداری باعث میشود که اسید معده به دهان برگردد و منجر به پوسیدگی دندانها شود. برای خنثی نمودن این اسید بعد از هر حالت تهوع، دهان را شستشو دهید تا اثر این اسید به حداقل برسد و خنثی شود. عفونت در دهان و دندان و رعایت نکردن بهداشت دهان خطر زایمان زودرس را در دوران حاملگی ۷ برابر افزایش میدهد. بنابراین با رعایت بهداشت از زایمان زودرس و به دنیا آمدن کودک نارس جلوگیری نمایید.
درمان دندان در بارداری
دندانپزشکی در دوره حاملگی یکی از چالشها برای مادران است. برای داشتن دندانهای سالم و یک دوره بارداری بدون استرس بهتر است قبل از دوره حاملگی با مراجعه به دندانپزشک در کلینیک دکتر ستاره هاشمی دندانهای خود را ترمیم کنید تا عفونت دهان شما به جنین منتقل نشود. در صورتی که در دوران حاملگی نیاز به درمان دندان پیدا کردید، درمان دندان در بارداری شامل پیشگیریهای ساده، درمان پوسیدگی، جرمگیری دندان هستند و درمانهای پیچیده معمولاً به بعد دوران بارداری موکول میشود.
سوالات متداول دندانپزشکی در دوران بارداری
آیا درمانهای دندانپزشکی در دوران بارداری ممنوعیت دارد؟
درمان بیماریهای لثه و دندان که خطر گسترش عفونت و آسیب وجود دارد، ضرورت دارد و دندانپزشک مشخص میکند درمان مناسب را انجام دهد.
پرتوی رادیولوژی دندان برای جنین ضرر دارد؟
با نظر پزشک و رعایت اصول پیشگیری مانند پوشش سرب در سه ماهه دوم میتوان انجام داد.
انجام روشهای ترمیم و زیبایی دندان در دوره بارداری امکان دارد؟
بهتر است به بعد از زایمان موکول شود.