همه مطبهای دندانپزشکی ابزار و تجهیزات خاصی دارند که دندانپزشک با استفاده از آنها دندانهای بیمار را معاینه و درمان میکند. آشنایی با ابزار دندانپزشکی و کاربرد آنها برای همه میتواند جالب باشد. در این مقاله از سایت قصد داریم درباره ابزار و تجهیزات دندانپزشکی صحبت کنیم. پیشنهاد میکنیم تا پایان این مقاله با ما همراه باشد.
ابزار و تجهیزات دندانپزشکی را میتوان در دستههای مختلف تقسیم بندی کرد. بعضی از ابزار فقط در معاینه کاربرد دارند و بعضی تجهیزات برای مراحل درمانی استفاده میشوند. در ادامه به معرفی تعدادی از آنها میپردازیم:
دستگاه ساکشن
یکی از ابزار پرکاربرد دندانپزشکی، دستگاه ساکشن است. این دستگاه مانند جاروبرقی عمل میکند و بزاق و مایعات داخل دهان بیمار را مَکش میکند. قدرت این دستگاه قابل تنظیم است. برای مثال حین عملهای جراحی، دندانپزشک قدرت دستگاه را افزایش میدهد تا خون ناشی از جراحی از دهان بیمار تخلیه شود.
کاوشگر دندان
کاوشگر دندان که به انبرک دندانپزشکی نیز شناخته میشود، یکی از ابزار پرکاربرد در معاینات دندانپزشکی است. این ابزار با قلابی تیز و دستهای بلند برای جستجوی پوسیدگیهای دندان و بیماری لثه توسط متخصص لثه در تهران بکار میرود. معاینه کیسههای بین دندانی و حذف جرمها روی دندان نیز با انبرک دندانپزشکی انجام میشود. دندانپزشک برای پیدا کردن پوسیدگیها از نوک تیز انبرک استفاده میکند تا به خوبی نواحی آسیب دیده را ببیند.
بیشتر بخوانید: بیماری های لثه چه نشانه هایی دارند؟
اسکالر
اسکالر برای برداشتن جرم و پلاکهای روی دندانها بکار میرود. تفاوت اسکالر و انبرک در این است که برای برداشتن جرم و پلاکهای سطحی از انبرک استفاده میکنند در حالی که جرم و پلاکهای انباشته شده، سخت و قدیمی را با اسکالر حذف میکنند.
سرنگ تزریق بیحسی
در ابتداییترین مرحله درمان، لازم است به صورت موضعی بخشی از دهان که دندان معیوب در آن قرار دارد را بیحس کنند. این کار با سرنگهای مخصوص دندانپزشکی انجام میشود. سرنگهای تزریق بیحسی، سوزن بلند و باریکی دارند. دندانپزشک مقدار مشخصی از داروی بیحسی را در سرنگ میکشد و در تعداد شاتهای مشخصی به محل مورد نظر تزریق میکند. چنانچه بیمار از سوزن سرنگ ترس بسیاری داشته باشد، دندانپزشک ابتدا با بیحسی های موضعی محل تزریق را بیحس و سپس تزریق با سرنگ را انجام میدهد. نوع دیگری از سرنگهای دندانپزشکی که معمولاً حین انجام درمان استفاده میشود، سرنگ مخصوص پاشیدن آب است. سرنگهای آب، باقیمانده ضایعات دندانی را از محیط دندان پاک میکنند و دندان برای مراحل بعدی درمان آماده میشود. نوع دیگر از سرنگها برای خشک کردن محیط دندان کاربرد دارد که به سرنگهای هوا معروفاند.
تابوره دندانپزشکی
تابوره در واقع همان صندلی چرخدار بدون تکیه گاهی است که پزشک بر روی آن مینشیند. ساختار تابوره به شکلی است که دندانپزشک با آزادی عمل و راحتی بیشتری نسبت به صندلیهای معمولی میتواند کار خود را انجام دهد. تابوره جک دستی دارد که تغییر ارتفاع صندلی را امکانپذیر میکند.
سینی دندانپزشکی و ابزارتری
ابزارتری دندانپزشکی در اشکال مختلف طراحی میشوند و هر کدام مخصوص یک بخش از مراحل درمان دندان هستند. سینیهای دندانپزشکی شامل سینیهای بهداشت دندان، سینی مخصوص عملیات دندانی و سینی مخصوص جراحیهای دهان و دندان مانند جراحی لثه با لیزر میشود.
پنس دندانپزشکی
دندانپزشک طی مراحل درمان از گاز استریل برای تمیز کردن قسمتهای خاص و پاک کردن خونریزی دهان استفاده میکند. جابجا کردن گاز با پنس انجام میشود. پنس دندانپزشکی در سایزهای متفاوت طراحی و تولید میشود.
پروپ پریودنتال
این ابزار دندانپزشکی میلهای مدرج با علامتهای خاصی است که دندانپزشک عمق پاکتهای لثه را برای عمل لیفت لثه با آن اندازه میگیرد. پروپ پریودنتال برای عمق سنجی دقیق بکار میرود و درجهبندیهای 1 میلیمتر ۳ میلیمتر دارد.
اتوکلاو
ابزار و تجهیزاتی که حین درمان استفاده میشود باید استریل شوند. در مطبهای دندانپزشکی، دستگاههایی برای استریل کردن ابزار وجود دارد. لازم است برای هر بیمار از ابزار تمیز و استریل استفاده شود تا احتمال انتقال بیماریها صفر شود. اتوکلاو برای استریل کردن ابزار پزشکی و آزمایشگاهی در فشار و دمای بالا و با استفاده از بخار آب میباشد. اتوکلاو در در ابعاد مختلف تولید میشود.
کپسولهای آمالگام
یکی دیگر از ابزاری که در مراحل دندانپزشکی مورد استفاده قرار میگیرد کپسولهای آمالگام است که وظیفه پخش مواد در دندان را دارند. آمالگام در واقع همان موادی است که برای پر کردن دندان بکار میرود.
آینه
در دندانپزشکی یکی از سادهترین و در عین حال مهمترین ابزار، آینه است. آینه دندانپزشکی دو کاربرد دارد.
1- دندانپزشک برای بررسی داخل دهان و دندانها و بخشی از دندانها که به راحتی قابل مشاهده نیستند از آینه دندانپزشکی استفاده میکند.
2- کاربرد دیگر آینه برای جابجا کردن زبان هنگام معاینه دندانها است. در واقع دندانپزشک به کمک آینه از حرکات غیر ارادی زبان بیمار حین معاینه و درمان جلوگیری میکند. آینه دندانپزشکی بر سر دستههای فلزی قرار دارد و به دو صورت آیینه مقعر و آینه معمولی است. آینه مقعر دندانپزشکی برای نمایش بزرگتر محل معاینه است تا دندانپزشک بتواند قسمت معیوب را به خوبی مشاهده کند و آینه معمولی نیز برای نمایش یک تصویر دقیق و واضح کاربرد دارد.
دریل دندانپزشکی
شاید بتوان گفت تنها ابزاری که با سر و صدای خود منجر به ایجاد ترس در بیماران میشود دریل دندانپزشکی است. حتماً شما هم بارها صدای آن را در مطبهای دندانپزشکی شنیدهاید. دریلها برای تراشیدن دندان به کار میرود و لازم است قبل از کار با دریل داروهای بی حسی موضعی استفاده شود. دریل دندانپزشکی معمولاً با سرعت ۲۵۰ دور در دقیقه میچرخد و آب را به داخل دهان میپاشد. پاشیدن آب هنگام کار کردن دریل برای جلوگیری از آسیب به مینای دندان است.
قالب دندانپزشکی
قالبهای دندانپزشکی به شکل فریمهایی هستند که با مادهای نرم پوشیده شده و در دهان قرار میگیرند. زمانی که دندانپزشک بخواهد فرم دهان و دندانهای بیمار را قالب بگیرد از این قالبها استفاده میکند. پس از قرارگیری قالبها در دهان، بیمار دهان خود را برای چند دقیقه میبندد تا قالب دندانهای او شکل بگیرد. معمولاً پیش از روکش کردن دندانها لازم است فرم دهان و دندانها قالب گیری شود.
در این مقاله از سایت دکتر ستاره هاشمی به معرفی ابزار و تجهیزات دندانپزشکی پرداختیم. بدیهی است آشنایی با این تجهیزات میتواند برای بیمار مفید باشد. برای کسب اطلاعات دندانپزشکی پیشنهاد میکنیم دیگر مقالات سایت را مطالعه نمایید. از اینکه تا پایان این مقاله با ما همراه بودید از شما سپاسگزاریم.
