دندانهای منظم و مرتب نقش مهمی در زیبایی افراد ایفا میکنند. همچنین وضعیت قرارگیری دندانها روی فک، در جویدن غذا، صحبت کردن و … تأثیرگذار است. تمیز نگه داشتن دندانهای نامرتب سخت است و تجمع باکتریهای مضر در محیط دهان مشکلساز میشود. باید گفت خطر ابتلا به پوسیدگی در افرادی که دندانهای نامنظم دارند بیشتر از سایر افراد است. همچنین بیماریهای پریودنتال در دندانهای نامرتب آمار بالایی دارد. علیرغم مشکلاتی که دندانهای نامرتب و ناهنجاری فک در سلامت دهان و دندان ایجاد میکند، گاهی افراد تمایلی به درمان مشکلاتی از این قبیل ندارند. اصلیترین دلیلشان هم برای اجتناب از درمان دندانهای نامرتب این است که معمولاً این درمانها طولانی بوده و وسایلی در دهان قرار میگیرد که ظاهر خوشایندی ندارند. خوشبختانه برای حل این مشکلات در دندانپزشکی نوین راهکارهای خوبی با عنوان ارتودونسی نامرئی پیشنهاد میشود. در این مقاله از سایت دکتر ستاره هاشمی به بررسی آن خواهیم پرداخت.
بهتر است ابتدا مرور کوتاهی بر ارتودونسی داشته باشیم.
درمان ناهنجاری فک و دندانهای نامرتب، تخصصی است که در دندانپزشکی نوین به آن ارتودونسی می گویند. در واقع ارتودونسی شاخهای از علم دندانپزشکی است که به تشخیص، پیشگیری و اصلاح دندانهای نامرتب و ناهنجاریهای مربوط به فک میپردازد. متخصص ارتودنسی با کمک وسایل و ابزار متخصص لثه در تهران مانند سیم، به راکت و … دندانهای غیرعادی و فک ناهنجار را ترازبندی میکند. مدت زمان ارتودنسی دندان به وضعیت دندانهای هر فرد بستگی دارد و ممکن است از چند ماه تا چند سال طول بکشد.
به طور کلی انواع ارتودنسی را میتوان در سه دسته اصلی تقسیم بندی کرد:
1- ارتودنسی ثابت
2- ارتودنسی متحرک
3- ارتودنسی نامرئی
در گذشته برای درمان ناهنجاریهای فک و دندانهای نامرتب از ارتودونسی ثابت و متحرک استفاده میشد. متخصص ارتودونسی با استفاده از به راکت ها و سیم کشی و… دندان های نامرتب را به حرکت تدریجی وادار میکرد. بنابراین دندانها به جای درستشان هدایت میشدند و به تدریج در جایگاه درست مستقر میشدند. هرچند ارتودونسی ثابت و متحرک با روشهای قدیمی زمانبر بود اما تنها راه حل برای درمان دندانهای نامرتب بود و افراد ناچار به انجام آن بودند. در حال حاضر نیز همچنان از روشهای سنتی برای درمان بعضی بیماران کمک میگیرند. با این حال کمکم تکنیکهای قدیمی درمانی جای خود را به متدهای درمانی جدید میدهند.
بهترین زمان برای انجام ارتودونسی نامرئی
سنین پایین بخصوص دوران نوجوانی بهترین زمان برای انجام ارتودونسی است. چرا که حرکت تدریجی دندانها در سنین پایین و همزمان با دورهی رشد صورت میگیرد. بنابراین طول درمان کوتاهتر است و نتایج بهتری حاصل میگردد. همچنین درمان ارتودونسی در سنین پایین پیچیدگی خاصی ندارد و کم هزینهتر است. با این حال هر زمان که فرد اقدام به درمان ناهنجاریهای فک و دندان کند، حتی در بزرگسالان میتواند مفید باشد.
بسیاری از افرادی که از ناهنجاری فک و دندانهای نامرتب رنج میبرند، بزرگسال هستند. این افراد فعالیتهای اجتماعی مختلفی دارند و تمایل ندارند در موقعیتهای خاص مانند مصاحبه شغلی، جلسات کاری، سمینارها، مهمانیها و … با سیم کشی دندان ظاهر شوند. به همین دلیل از دریافت درمانهای ارتودنسی به روش قدیمی اجتناب میکنند. خوشبختانه با ورود تکنولوژیهای کامپیوتری به دندانپزشکی نوین، راهکارهای جدیدی با عنوان «ارتودونسی نامرئی» برای درمان مشکل این افراد ارائه و با استقبال خوبی روبرو شد.
ارتودونسی نامرئی، شاخهای از درمانهای دندانپزشکی نوین است که طی آن با استفاده از تکنولوژیهای کامپیوتری و وسایل خاص، دندانهای نامرتب و ناهنجاریهای فک (بدون آنکه ظاهری ناخوشایند در فرد ایجاد کنند) درمان میشوند. در واقع ارتودنسی نامرئی از سیستمی برخلاف براکت های معمولی قدیمی استفاده میکند تا دندانها به جای درست خود هدایت شوند. برای افرادی که ظاهر زیبای چهره و زیبایی لبخند حین درمان اهمیت ویژهای دارد، ارتودنسی نامرئی درمانی بسیار مناسب میباشد. در این روش از پلاکتهای بی رنگ و شفاف برای مرتب و منظم کردن دندانها کمک میگیرند. این فرآیند با یک تصویر برداری سه بعدی ساخته و پرداخته میشود و دندانپزشک دید بهتری نسبت به مراحل انجام ارتودونسی پیدا میکند.
بیشتر بخوانید: آیا می دانید اصلاح طرح لبخند چرا ضرورت دارد؟
مزایای ارتودونسی نامرئی
1- زیبایی ظاهری فرد طی درمان حفظ میشود.
2- نامرئی است و فقط از فاصله نزدیک قابل مشاهده است.
3- قابلیت جدا کردن به راکت ها زمان خوردن و آشامیدن وجود دارد.
4- در ابتدای کار میتوان مدل شبیه سازی شده از پایان درمان را دید و ذهنیت خوبی از پایان درمان حاصل میشود.
5- محدودیتی در حفظ بهداشت دهان و دندان ایجاد نمیکند. با درآوردن پلاک میتوان بهراحتی مسواک و نخ دندان زد.
6- تأثیر کمتری روی فعالیتهای روزانه فرد دارد و خللی در فعالیتها ایجاد نمیکند.
7- تایم استراحت دارد. روزانه حداکثر 2 ساعت میتوان پلاک را خراج کرد و به فک و لثه استراحت داد.
8- احتمال آسیب به پلاکها کمتر است. در روشهای دیگر احتمال شکستن به راکت ها و خراب شدن سیم کشی وجود داشت. اما در ارتودونسی نامرئی احتمال خرابی وسایل درمانی خیلی کم است.
9- التهاب و تورم لثه و فشار زیاد به دندانها در ارتودونسی نامرئی وجود ندارد و فرد بدون کمترین عوارض جانبی مراحل درمان خود را طی میکند.
10- برای اغلب ردههای سنی مناسب است و حتی نوجوانان میتوانند از ارتودنسی نامرئی برای منظم کردن دندانها کمک بگیرند.
معایب ارتودونسی نامرئی
با وجود مزایایی که این روش نوین درمانی دارد اما نمیتوان بهطور قطعی گفت که هیچ عیبی ندارد. در زیر معایب ارتودونسی نامرئی را عنوان میکنیم:
1- احتمال گم شدن پلاکها وجود دارد.
2- ارتودونسی نامرئی نسبت به دیگر روشهای درمانی کمی هزینه برتر است.
3- برای ناهنجاریهای پیشرفته و عمقی مناسب نیست و باید از روشهای دیگری استفاده کرد.
4- گاهی افراد در انجام دقیق مراقبتهای حین درمان تنبلی میکنند یا مدت زمان کمتری پلاک را در دهان خود نگه میدارند. این بینظمیها میتواند درمان را طولانی مدت کند و در دستیابی به نتایج دلخواه اختلال ایجاد کند.
در این مقاله در مورد درمان دندانهای نامنظم و نامرتب و ناهنجاریهای فک پرداختیم. شاخهای از دندانپزشکی را با عنوان تخصص ارتودونسی معرفی کردیم و با انواع آن آشنا شدیم. در ادامه به توضیح ارتودونسی نامرئی را معرفی کردیم و با مزایا و معایب آن آشنا شدیم. در مقاله بعد (ارتودنسی نامرئی (قسمت دوم)) بیشتر به این روش درمانی خواهیم پرداخت و مراحل انجام آن را بررسی میکنیم.