تحلیل لثه یا (Receding Gums) به عارضهای گفته میشود که در آن بافت احاطه کننده دندان، از بین رفته است. در این شرایط بخش بیشتری از دندانها در معرض محیط قرار میگیرند. در عقبنشینی لثه، بافت لثه بر اثر عوامل مختلف سلامت خود را از دست میدهد. عقب نشینی لثه از ریشه دندانها، مشکلات فراوانی را به وجود میآورد. این عارضه در افرادی که عادات غلطی در نگهداری دندانهای خود دارند؛ به تدریج بروز پیدا میکند. به طور معمول افراد در سطحهای اولیه این بیماری، به دلیل پیشرفت کم و تدریجی آن، متوجه تغییرات و مشکلات نیستند. با گذشت زمان و واضحتر شدن علائم، افراد متوجه تحلیل لثه دور دندانهای خود میشوند.
چه علائمی نشان دهنده تحلیل در لثهها هستند؟
با تحلیل رفتن لثهها تغییرات مختلفی در دهان ایجاد میشود که نشاندهندهی آسیب لثه است. علائم بیان شده در زیر، نشاندهنده این تغییرات هستند.
- ریشه دندان در معرض محیط قرار میگیرد: در حالت عادی تنها تاج دندان قابل دیدن بوده اما با کنار رفتن بافت لثه، ریشه دندان نیز نمایان میشود. علاوه بر این دندانها نسبت به حالت عادی، بلندتر میشوند. در صورت بروز این مشکل در دندانهای جلو، فرد نیاز به اصلاح طرح لبخند دارد.
- دندانها نسبت به حالت عادی، حساستر میشوند: یکی دیگر از علائم تحلیل لثه، حساس شدن بیش از حد دندان به دلیل عقب نشینی لثه از روی ریشهها است. عدم توجه به این نشانه میتواند دردهای فراوانی را به همراه داشته باشد.
- دندانها لق میشوند: از بین رفتن لثه در اثر پریودنتال و بیماریهای لثه، باعث لق شدن چند دندان میشود. پلاک و جرم جمع شده در زیر لثه، از دلایل بروز این بیماریها هستند.
- فرد از بیماریهای لثه و پریودنتال رنج میبرد: از علائم دیگر این تحلیلرفتگی میتوان به بوی بد دهان، قرمزی و تورم بافت لثه اشاره کرد.
عوامل موثر بر تحلیل لثه در افراد مختلف
دلایل مختلفی بر بروز عارضه عقبنشینی لثه تاثیر میگذارند. اکثر این عوامل، ریشه در عادات غلط و بهداشت ضعیف افراد در برابر دهان و دندانهای خود، دارند. در ادامه به بررسی چند عامل موثر بر از بین رفتن بافت لثه پرداخته شده است:
نگهداری ضعیف دندانها
بهداشت ضعیف دهان یکی از رایجترین عوامل موثر بر عقبنشینی لثه است. عدم استفاده یا بهرهگیری اشتباه از نخ دندان، مسواک و دهانشویهها در بازه زمانی طولانی، باعث تجمع پلاکها بر روی دندان میشود. این پلاکها به تدریج سخت شده و دیگر با روشهای خانگی و همیشگی قابل پاک کردن نیستند. برای از بین بردن این مواد باید به پزشک متخصص لثه در تهران مراجعه کنید. عدم مراجعه و جرمگیری این پلاکها باعث میشود که این مواد به زیر لثهها بروند و تحلیل لثه به وجود آید.
استفاده از دخانیات
استعمال هر گونه دخانیات اعم از سیگار در تشکیل پلاک و از بین رفتن بافت لثه موثراست. طبق تحقیقات انجام شده افرادی که از سیگار استفاده میکند؛ بیشتر در معرض عارضه Receding Gums قرار میگیرند. مصرف دخانیات مختلف علاوه بر تحلیل رفتن لثهها، باعث تغییر رنگ دندانها را نیز میشود.
استرس و تحلیل لثه
ساییدگی و فشار بیش از حد به دندانها یکی دیگر از عوامل موثر بر عقبنشینی لثه است. استرس عضو جداناپذیر زندگی انسانها بوده و برخی افراد در برابر این احساسات، دندانها خود را به یکدیگر فشار میدهند. این عمل به مرور منجر به حساسیت بیشتر لثهها و تحیل آنها میشود.
بیماریهای عفونی لثه
در این بیماریها باکتری با تجمع در دهان و ایجاد عفونت، به لثهها آسیب میرساند. بیماری عفونی لثه در سطوح اولیه با نام gingivitis یا ژنژیویت شناخته میشود. در صورت پیشرفت و حاد شدن بیماری، آن را periodontal disease یا بیماری پریودنتال مینامند.
به طور کلی این بیماریها از تجمع میکروب و پلاک در اطراف و زیر لثه به وجود میآیند. گروهی از افراد به صورت ژنتیکی مستعد این بیماریها هستند. علاوه بر این بعضی از بیماریهای خود ایمنی نیز در بروز بیماریهای از بین برنده لثه، نقش دارند.
عوامل ژنتیکی در تحلیل لثه
به طور کلی گروه خاصی از مردم جهان به دلیل مسائل ژنتیکی و وراثتی از بیماریهای لثه و عوارض آن رنج میبرند.
تراز نبودن دندانها و فکها
یکی دیگر از عوامل موثر بر عقبنشینی لثهها، هماهنگ نبودن فکها و دندانها است. هنگامی که فکها در جای مناسب خود قرار نگرفته باشند؛ در فعالیتهای روزانه به تدریج به دندانها آسیب وارد میکنند. همچنین آسیب وارد شده به دندان باعث آزردگی لثهها و در نتیجه تحلیل آنها میشود.
نوسانات هورمونی در بانوان و تاثیر آن بر تحلیل لثه
تغییرات عمده هورمونی در طول زندگی خانمها باعث حساستر شدن لثهها میشود و فرایند تحلیل لثه را سرعت میبخشد.
راههای پیشگیری از بروز تحلیل لثه
اگر هنوز عقبرفتگی لثه شما در مراحل اولیه خود باشد؛ به راحتی میتوانید با مراقبت اصولی از حاد شدن آن جلوگیری کنید. سلامت دندان و لثه شما به تغییر عادات غلط و سبک زندگی، وابسته است. از راههای پیشگیری بروز عقبنشینی لثه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- به صورت صحیح مسواک بزنید.
- از مسواکهای نرم استفاده کنید.
- حداقل در شبانه روز دو بار مسواک بزنید.
- از استفاده روزانه نخ دندان غافل نشوید.
- به صورت منظم برای چکاپ دندانها، به متخصص مراجعه کنید.
روشهای درمان عارضهی تحلیل لثه
روشهای مختلفی برای درمان بیماری عقب رفتگی لثه وجود دارد. این تنوع ایجاد شده به دلیل سطوح مختلف این بیماری است.
سطح یک، یکی از مراحل اولیه بوده که با انجام اقدامات پیشگیرانه و مراجعه منظم به دندانپزشک میتوان به راحتی آن را درمان کرد. در سطح دو، میزان کمی تحلیل لثه اتفاق افتاده است. دندانپزشک در سطح دو با استفاده از جرمگیری عمیق، پلاکهای جمع شده در اطراف و زیر لثه را از بین میبرد. معمولا برای تکمیل فرایند درمان این سطح، پس جلسه جرمگیری، آنتی بیوتیک تجویز میشود.
سطح سه زمانی اتفاق میفتد که دیگر روشهای درمان قبلی پاسخگو نیستند و وضعیت بیماری حادتر شده است. در این سطح دندانپزشک با توجه به شرایط دندانها و لثهها از جراحیهای مختلفی استفاده میکند. از این جراحیها میتوان به پیوند لثه، جراحی لثه با لیزر و ترمیم استخوان اشاره کرد.
حامی سلامت لثههای خود باشید
تحلیل لثه یکی از رایجترین بیماریهای دهان و دندان بوده که اکثر افراد، از بروز آن مطلع نیستند. اگر به سلامت دندان و دهان خود اهمیت میدهید؛ در گام اول به صورت اصولی از آنها مراقبت کنید. از دلایل بروز عقبنشینی خوداری کرده و نشانههای آن را بشناسید. در صورت وارد شدن آسیب به لثه، برای درمان آن به پزشک متخصص در کلینیک دکتر ستاره هاشمی مراجعه کنید. انتخاب یک پزشک مجرب یکی از مهمترین اقدامات در فرایند درمان است. با انجام تحقیقات مختلف پزشک خود را انتخاب کرده و دوره درمان را آغاز کنید.
