در پزشکی به تومورهای بدخیم که در نقاط مختلف بدن رشد میکنند، سرطان گفته میشود. این اتفاق زمانی می افتد که یکی از سلولهای بدن بهطور غیر طبیعی به رشد خود ادامه دهد و در نهایت تبدیل به تودهای شود. پیشرفت این فرایند، عملکرد عضو مبتلا را مختل میکند و گاه منجر به از کار افتادن آن میشود. یکی از دغدغههای بیماران مبتلا به سرطان، بیماریهای دهان و دندان است که درمان آن نیازمند ملاحظات دقیق و تدابیر ویژه پزشکی میباشد. برای بیماران مبتلا به سرطان در دندانپزشکی تدابیر ویژهای در نظر میگیرند تا این افراد با کمترین آسیب بتوانند درمانهای دندانپزشکی را دریافت کنند.
به دلیل اهمیت این موضوع قصد داریم در این مقاله از سایت دکتر ستاره هاشمی به موضوع تدابیر دندانپزشکی برای بیماران مبتلا به سرطان بپردازیم. امیدواریم مطالب این مقاله برای شما مفید واقع شود.
شیمی درمانی و خرابی دندانها
پرتو درمانی و شیمی درمانی از مهمترین درمانهای انجام شده برای بیماران مبتلا به سرطان است. این درمانها ممکن است تغییراتی در غدد بزاق و مخاط دهانی ایجاد کنند. تغییر عملکرد غدد بزاقی منجر به عدم تعادل باکتریهای داخل دهان میشود و مشکلاتی از قبیل عفونت لثه، خرابی دندانها، زخم و آفتهای دهانی و درنهایت جراحی لثه با لیزر را برای مقابله با آن به وجود میآورد. علاوه بر شیمی درمانی و پرتودرمانی، داروهایی که جهت کاهش درد یا پیشگیری از عفونت برای این بیماران تجویز میشود ممکن است مشکلات و بیماریهای دهان و دندان را به همراه داشته باشد. در دوره شیمی درمانی، سیستم ایمنی بدن بیمار در معرض خطر قرار میگیرد و این موضوع احتمال ایجاد آبسه دندان و عفونت دندانی را افزایش میدهد. بنابراین لازم است این بیماران مراقبتهای دندانپزشکی را با جدیت بیشتری رعایت کنند تا سلامت دهان و دندان خود را حفظ کنند.
بهترین زمان برای اقدامات دندانپزشکی در بیماران مبتلا به سرطان
یکی از عوارض شیمی درمانی و پرتودرمانی تضعیف سیستم ایمنی بدن و کاهش تعداد گلبولهای سفید و پلاکت خون میباشد. پلاکت خون به لخته شدن آن کمک میکند و در درمانهای دندانپزشکی که احتمال خونریزی وجود دارد پلاکت نقش مهمی در بهبود زخم ایفا میکند. چنانچه تعداد پلاکتهای خون کاهش یابند، خون دیرتر لخته میشود و همین امر خونریزی را بیشتر میکند. همچنین کاهش تعداد گلبولهای سفید خون مقاومت بدن را در برابر عفونتها کاهش میدهد. چرا که در این وضعیت بدن توانایی لازم برای مبارزه با ویروسها و باکتریها را ندارد. این اتفاق منجر به افزایش عفونت در بدن میشود. بنابراین بهترین زمان برای دریافت درمانهای دندانپزشکی در بیماران مبتلا به سرطان، قبل از شروع شیمی درمانی و پرتو درمانی است.
دندانپزشکان توصیه میکنند اگر از بیماریهای دهان و دندان رنج میبرید و همزمان به بیماری سرطان مبتلا هستید پیش از هرگونه اقدام جهت شیمی درمانی و پرتودرمانی، معاینات دندانپزشکی و اقدامات لازم در این زمینه را انجام دهید.
پیشگیری از عوارض دهان و دندان پیش از انجام شیمی درمانی و پرتودرمانی
بدیهی است که پیش از انجام شیمی درمانی و پرتودرمانی، تشخیص به موقع و درمان مشکلات دهان و دندان ضرورت دارد. یادگیری نحوه مراقبت از دهان و دندانها حین پرتودرمانی و شیمی درمانی و رعایت بهداشت دندانها میتواند از ایجاد زخمهای دهانی و عفونت پیشگیری کند. انتخاب یک دندانپزشک متخصص که بر عوارض جانبی درمانهای سرطان کاملاً مسلط است موجب میشود تا بیمار بتواند مراحل درمان خود را با موفقیت پشت سر بگذارد. لازم است موارد زیر برای تشخیص بیماریهای دهان در بیماران مبتلا به سرطان با دقت بررسی شود:
– پوسیدگی دندان
– مشکلات غدد بزاقی
– زخمها و آفتهای دهان
– بیماریها و التهابهای بافت لثه
– عفونت یا هرگونه آبسه در نقاط مختلف دهان
بیشتر بخوانید: لیفت لثه چگونه قابل درمان است؟
معاینات دندانپزشکی در بیماران مبتلا به سرطان
بررسی سلامت دندانها و مخاط دهان در بیماران مبتلا به سرطان اهمیت ویژهای دارد. لازم است بیمار حداقل یک ماه پیش از انجام شیمی درمانی، معاینات دندانپزشکی را به صورت کامل انجام دهند و چنانچه پوسیدگی یا نیاز به حذف دندان و … وجود دارد حتماً باید پیش از شروع شیمی درمانی و پرتودرمانی این اقدامات انجام شود. همچنین باید مراقبتهای مربوط به پیشگیری از خشکی دهان و عوارض شایع درمان با اشعه از یک ماه قبل از شروع شیمی درمانی پرتو درمانی آغاز شود تا آسیب این درمانها به کمترین حد ممکن برسد. لازم به ذکر است که انجام هرگونه درمان تهاجمی دهان و دندان، حین درمانهای سرطان اکیداً ممنوع میباشد. بنابراین چنانچه تحت شیمیدرمانی یا پرتودرمانی هستید و به دندانپزشک مراجعه میکنید حتماً او را در جریان بیماری خود قرار دهید.
مراقبتهای دهان و دندان حین شیمی درمانی
عوارض شیمی درمانی و پرتودرمانی در بدن به اشکال مختلف نمایان میشود. با این حال برای پیشگیری از رشد تودههای بدخیم ناگزیر به انجام این درمانهای ضد سرطانی هستیم. اما با رعایت نکات زیر میتوان عوارض شیمی درمانی را به کمترین حد ممکن رساند:
۱- حداقل ۳ بار در روز به روش درست و اصولی، به آرامی و با حوصله مسواک بزنید و از نخ دندان استفاده کنید.
۲- یک رژیم غذایی بدون قند صنعتی داشته باشید.
3- از مصرف نوشیدنیهای صنعتی شیرین یا اسیدی پرهیز کنید و آب و مایعات طبیعی مانند آب میوهها را جایگزین کنید. نوشیدن آب و آبمیوههای طبیعی به تعادل باکتریهای داخل دهان کمک میکند و این امر موجب سلامتی دهان و دندان میشود.
4- حتماً پس از مسواک و نخ دندان، از یک دهانشویه مخصوص برای شستشوی محیط دهان استفاده کنید. معمولاً دندانپزشک یا متخصص درمان سرطان به شما دهانشویه مناسب معرفی میکند.
5- از ایجاد هرگونه زخم در دهان پیشگیری کنید و چنانچه با تبخال و آفت دهانی مواجه شدید هر چه سریعتر به دندانپزشک مراجعه نمایید.
انجام درمانهای دندانپزشکی برای بیماران مبتلا به سرطان اهمیت ویژهای دارد. عوارض شیمی درمانی و پرتو درمانی میتواند به اشکال مختلف خود را در محیط دهان و دندان نشان دهد. لازم به ذکر است انجام هرگونه اقدامات تهاجمی برای این بیماران در دوره درمان ممنوع میباشد. در این مقاله از سایت به تدابیر ویژه دندانپزشکی برای بیماران مبتلا به سرطان پرداختیم. با آرزوی سلامتی برای همه هموطنان عزیز، ما در کلینیک دکتر ستاره هاشمی آماده ارائه خدمات به بیماران عزیز مبتلا به سرطان هستیم. شما میتوانید با مراجعه به کلینیک ما از مشاوره با بهترین متخصصین دندانپزشکی از جمله بهتربن متخصص لثه در تهران بهرهمند شوید. از اینکه تا پایان مقاله همراه ما بودید سپاسگزاریم.
